کمتر آدمی هست که اسم مبل راحتی رو بشنوه و مبل چرمی قالبا مشکی یا قهوهایی سوخته که با دکمههای نسبتا عمیق لمسهکاری شده رو توی ذهنش نیاره.
بله در مورد مبل چستر فیلد یا به اختصار چستر حرف میزنیم. مبلی که نزدیک سه قرن در بازار مبلمان و طراحی داخلی وجود داره و بارها توسط طراحان و افراد معروف مورد استفاده قرار گرفته.
خب بریم ببینیم این مبل از کجا اومده، بریم اواسط قرن هجدهم چسترفیلد انگلستان جایی که لرد فیلیپ استانهوپ ارل چهارم چسترفیلد که یکی از ادبا و سیاستمداران شایسته اون زمان بوده برای اینکه لباس مهمانانش زمان نشستن روی مبل دچار چروک شدن و بد ریخت شدن لباسشون نشن به یکی از نجاران و مبلسازان بومی چسترفیلد سفارش مبلی رو میده که بجای اون که پشتیها حالت برآمده داشته باشند کاملا با دستهها هم ارتفاع و از یک جنس باشند و دستههای مبل بجای اون که صرفا محل قرار گیری کف دستها باشه، به جایی تبدیل بشه که شخص به راحتی دست خودش رو از آرنج تا کف دست به راحتی بر روی مبل قرار بده. این خواسته جناب لرد باعث بهوجود اومدن اولین نسل از مبل چسترفیلد شد که به اسم اون منطقه که خواستگاه اصلی خودش بود نامیده شد.
از جناب لرد استانهوپ صرفا به عنوان طراح و سفارش دهنده چسترفیلد نام برده نمیشه بلکه از اون به عنوان مٌبَّلِغ اتفاقی و ناشر اصلی اون نیز عنوان میشه. لرد زمانی که در بستر بیماری بود فرزند خوندهاش آقای دیرولز که اون هم لرد شناختهشدهایی بود به جهت عیادت به منزل لرد استانهوپ سر میزنه که لرد بیمار که گویی هوش و حواس درستی نداشته به پیشخدمت خودش اعلام میکنه که <یک صندلی به آقای دیرولز بدهد.> استفاده از جمله ایهامدار و عدم آگاهی جناب پیشکار باعث شد که فردای اون روز اولین نسل مبل چسترفیلد به منزل جناب لرد دیرولز راه پیدا کنه. لرد دیرولز به واسطه میهمانيهای پر سر و صدا و زیادش که برای طبقه اشراف امر مرسومی بوده باعث شد مبل چسترفیلد به سرعت توسط اعیان، اشراف و درباریان دیده و پسندیده بشه و از روی مدل اولیه روند ساخت مدلهای بیشتر از مبل چسترفیلد آغاز بشه.
نقل شده مبلهای اولیه چسترفیلد که جناب لرد استانهوپ سفارش و طراحی کرده به واسطه استفاده اون در محیط انتظار فضای کاری یا اینکه نمیخواسته مراجع کنندگان زمان زیادی ازشون بگیرن خیلی سفت و ناراحت بوده این سفتی بخاطر استفاده شدن از موی اسب به عنوان متریال پر کننده و همچنین عدم استفاده از فنر به عنوان عامل ایجاد تعلیق در مبل بوده.
گفتیم تعلیق، تعلیق یا ارتجاعی بودن همون حسی هست که وقتی شما روی مبل میشیند به واسطه فنربندی مبل حس فرورفتگی در شما ایجاد میشه که وقتی از روی مبل بلند میشین این فرورفتگی که به وسیله شما روی مبل ایجاد شده به وسیله فنرهای کار برده شده جبران میشه.
از این رو نقطه طلایی مبلهای چستر فیلد رو میتونیم در قرن ۱۹ میلادی و دوران ویکتوریایی ببینیم که در این قرن با حذف موی اسب و استفاده از متریال نرمتر و همچنین کار بردن مدلهای مختلف فنر در ساختار مبل و همچنین عمیقتر کردن دکمههای لمسه میزان تعلیق، نرمی و راحتی مبل چسترفیلد به طرز چشمگیری بهبود پذیرفت.
این بهبود و بینقص شدن مبلمانهای چسترفیلد از یک سو و سفرهای متعدد سیاستمداران، اعیان و اشراف و بزرگان دربار به کشورهای مشترک منافع قرن نوزدهم نظیر هند، کانادا، استرالیا و… باعث شد که مبلمان چسترفیلد از مرزهای انگلستان فراتر بره و افراد بیشتری در قارههایی دیگه تحت تأثیر راحتی و جذابیت این مبل قرار بگیرن. میزان جذابیت مبل چسترفیلد در کانادا به حدیه که در فرهنگ عامه به هر کاناپه ۳ نفره راحتی چسترفیلد گفته میشه حالا میخواد اون مبل واقعا چسترفیلد باشه یا یک مبل راحتی ساده خیلی دم دستی. این دقیقا مشابه موضوع ریکا و تاید برای ما ایرانیهاست.
معروفیت روز افزون مبل چرمی تیره رنگ انگلستانی در قرن بیستم باعث شد زیگموند فروید روانشناس مطرح تئوری به نام نیمکت روانپزشک داشته باشه به این مضمون که هر زمان بیمار در محل نشستن خودش در محل تراپی احساس راحتی داشته باشه بهتر و شفافتر میتونه احساسات و افکار خودش رو به مشاور خودش انتقال بده از همین رو فروید طی سفرهای بیشماری که برای مشاوره و آموزش میرفت مبل چسترفیلد مخصوص خودش رو هم بهمراه داشت تا بتونه مشاوره بهتری داشته باشه.
مبل چسترفیلد در قرن نوزدهم پس از بهینهسازیهایی که روش انجام شد و با طیف گستردهایی از اقبال قشر متوسط جامعه قرار گرفت و وارد کلوبها مردانه و کافهها و رستورانها و خانههای مردم شد. به واسطه طرح همواره بروزی که این سبک از مبلمان راحتی داره، چسترفیلد رو میشه با بیشتر سبکهای طراحی نظیر: مدرن، نئوکلاسیک، کلاسیک و سایر سبکها طراحی و چیدمان نمود.
مبل چسترفیلد دیگه صرفا یه مبل نسبتا تیره قهوهایی یا مشکی با پوشش چرم طبیعی نیست و امروزه با پوشش مختلفی نظیر: اشبالت، مخمل، چرم مصنوعی و پارچه با تنوع رنگی مختلف طراحی و اجرا میشه.