کلیسای نوتردام پاریس به معنی بانوی ما، پاریس. که البته به نام سادهاش شدهاش یعنی نوتردام شناخته میشه. یک کلیسای قرون وسطایی در سبک گوتیک هست که اختصاصا برای مریم مقدس ساخته شده. این کلیسا با پنجرههای گل رز رنگارنگ و رویکرد طبیعت محور و استفاده بی حد و اندازه از جزئیات و مجسمهها و ناقوسهای عظیمش یکی از شناخته شدهترین و شاخصترین کلیساهای قرون وسطا هست.
اعتقاد بر اینکه در محل فعلی کلیسای نوتردام یک ساختمان قدیمی پیش از مسیحی شدن فرانسویها وجود داشته که حالت معبد گونه برای گالوهای رومی بوده که با مسیحی شدن فرانسویها و پسندیدن جای این معبد تصمیم گرفتن یه دستی به سروگوش کار بکشن و معبد رو به کلیسا تبدیل کنند این موضوع تا قرن ۱۲ پیش رفت که اسقف اعظم موریس دو سالی دید که جمعیت مسیحی فرانسه که خیلی هم قالب بودند در حال رشد و تکثیر هستند سریعا دستور داد که کلیسای قدیمی تخریب بشه و جای اون یک کلیسا خیلی بزرگتر به عنوان نوتردام ساخته بشه ناگفته نماند که کلیسا مد نظر جناب اسقف کارش با ۱۰ الی ۲۰ سال کار نشد و توی تقریبا ۱۰۰ سال مراحل ساخت کلیسا به درازا انجامید. اوایل قرن ۱۴ کلیسا توسط فلیپ فیر افتتاح شد یه نکته جذابی که این بنا داره اینه تا اون زمان دیوارها حکم حمال بودن داشتند پس نمیشد روی این دست دیوارها زیاد پنجره و بازشو در آورد از این رو معمارهای فرانسوی اومدن پشت دیوارهای اصلی یکسری تکیه گاه تعریف کردند که سقف روی این تکیهگاهها سوار بشه و دیوار فقط حکم جداکنندگی فضای بیرون رو از داخل داشته باشه. هرچند که خیلی از معمارها زمان معاصر گفتند نه آقا کسی ۸۰۰ سال پیش عقلش به این حرکت نمیرسیده و این سقف طی بازسازیهایی که در آینده انجام شده تغییر ماهیت داده که یک سری دیگه متخصص اومدن و با انجام اسکنهای لیزری گفتند نه تنها سقف بازسازی نشده بلکه به صورت فابریک از اول این مدلی اجرا شده چون طی ۸۰۰ سال سقف و دیوارها نسبت به هم سانتیمتری جابجا نشدن.
کلیسای نوتردام یکی از عجیبترین سرانجامها رو داشته با ورود اینکه جامعه به سمت دوران رنسان متفکرین این سبک که استفاده از هر گونه تزئینات اضافه رو خلاف معماری میدونستند آستینهاشون رو بالا میزنند تا تمامی تزئينات اضافی کلیسا رو خراب کنند که اسقف اعظم که هنوز یکمی زور داشته جلوشون رو میگیره و میگه شما فقط میخواین تزئینات معلوم نباشه دیگه نه؟ اوناهم میگن آره!! اسقف هم میره یکسری پارچه ملیله میگیره و روی دیوارهای کلیسا نصب میکنه تا اثری از تزئينات وجود نداشته باشه. توی قرن ۱۶ یکسری شورشی که کلا اعصاب نوتردام نداشتن ریختن همون مجسمههای زیر پارچههای ملیله رو زدن و از بنیاد از بین بردن و نظرشون هم این بود که ما مسیحی یگانه پرستیم بت پرست نیستیم و توی همین حضرت ابراهیم بازی فقط مجسمه حضرت مریم رو سالم نگه داشتن.
اواسط قرن ۱۸ قوانین کلیساها به صورت کامل تغییر کرد به صورت کلی کلیساهای سبک گوتیک چندتا ویژگی شاخص داشتند که توی نوتردام به صورت گل درشت جاگیر شده بود یکیش ارتفاع خیلی زیاد مناره ها و سردر اصلی بود که نشان از توجه به خدا و جهان بالا هست دومین ویژگی استفاده از تزئینات و مجسمههای زیاد که هیچی این رو قبلا هم گفتیم سومیش که از همه واجبتر تاریک بودن بی حساب فضای داخلی کلیسا در قسمت نمازخانه، کر و محراب اصلی بود توی همین قرن کلیسا رو مجبور کردن که تمامی شیشههای رنگی بجز شیشههای رنگی گل رز رو به صورت کامل جمع کنن و با شیشههای شفاف و بیرنگ جایگزین کنند که کمی نور فضای داخلی رو پر کنه.
پس از انقلاب فرانسه دوران تسلط کلیسا به صورت کامل بر حکومت و ملت برداشته شد و کلیسا به صورت کامل به نفع دولت مصادره شد یعنی اینجا دیگه از گنده بازی اسقف اعظم خبری نیست و دولت صاحب اختیار نوتردام شد توی همین جابجایی کلیسا بین مذهبیها و انقلابیها گنجینههای زیادی از کلیسا یا تخریب شد یا دزدیده شد، ۲۸ عدد از مجسمههای جنب غربی کلیسا که از اسقفها و کشیشهای اعظم بودند توسط انقلابیها پادشاهان قبلی فرانسه برداشت شدن و تمامی سرهای اون مجسمهها از بدنشون کنده شد به طوری که بعد از یک قرن پس از در حین بازسازی توی همون محوطه سرها پیدا شد و به موزه انتقال پیدا کرد. انقلابیها میخواستن ناقوسهای کلیسا رو بکنن و آب کنند و از برنز استفاده کنند و کل بنای کلیسا رو به عنوان انباری آذوقه خودشون و حیواناتشون تبدیل کردند ببینید افراطی بودن تا کجا که به قدرت رسیدن ناپلئون سریعا این سیستم جمع میشه و ناپلئون به اسقف دستور بازسازی میده هرچند که این داستان هم زیادی دوام نیاورد و با شکست ناپلئون و تخریب کلیسا در حین جنگهای ناپلئون مقامات به فکر تخریب کامل کلیسا افتادند که در همین حین جناب ویکتور هوگو نویسنده شهیر فرانسوی بخاطر علاقه زیادی که به این کلیسا داشت و کتاب گوشت پشت نوتردامش هم الهام گرفته شده از یکی از صنعتگران این کلیسا بود سریعا دست به قلم میشه و رمان نوتردام پاریس رو مینویسه این کتاب انقدر مورد استقبال قرار میگیره که همه مردم از وضعیت رو به زوال کلیسا آگاه میشن و مقامات به واسطه اقبالی که مردم از کلیسا نشون دادند بیخیال تخریب میشند اما گروهی ظاهرا تند رو در همین حین به کلیسا آخرین حمله خودش رو میبره و هرچی میتونستن با خودشون میبرن و هرچی نمیتونستند تخریب میکنند.
تا اوایل قرن بیست اتفاق عجیبی برای کلیسا نمیافته و با اشغال فرانسه توسط آلمانها در جنگ جهانی دوم بجز چند گلوله که در حین تیراندازی به صورت کور به این بنا اصابت میکنه کلا بنا جون سالم به در میبره با آزاد سازی پاریس از دست المانها ژنرال دوگل به مناسبت سالگرد ۸۰۰ سالگی کلیسا و آزاد سازی دستور به مرمت این بنا میده و همون سال وزیر فرهنگ آندره مالرو دستور میده با کف و صابون خوب نمای اصلی کلیسا رو بشورن تا هرچی سیاهی جنگ و اتفاقات قدیم بوده از بنا شسته بشه و بره
اوایل قرن ۲۱ میلادی به منظور حفظ هرچه بهتر بنای کلیسا دستور بازسازی کلی میدن و طی دو نوبت بنا مورد بازسازی قرار میگیره که مورد آخری یعنی سال ۱۵ آوریل ۲۰۱۹ آخرین اتفاقی که میتونست برای این بنا رقم بخوره میافته و شیروانی اصلی و چوبی کلیسا ساعت ۱۸:۱۸ دقیقه طعمه آتیش سوزی میشه نگهبانها که فکر میکردند میتونند به تنهایی آتیش رو مهار کنند ۳۰۰ تا پله رو دوتا یکی میکنند وبالا میرن که بتونن با رسوندن خودشون به محل آتیش اون رو مهار کنند که وقتی به فضای زیر شیرونی میرسند میبینند که خبری نیست آتیش کجا بود که متوجه میشن ساختمون رو اشتباه رفتن و شیروانی فضای مجاوره که دچار آتیش سوزی شده همین اتلاف وقت باعث میشه که کل سقف طعمه آتیش بشه و قسمت سقف چوبی کلیسا با سازههای سربی به هم متصل شده بودند بسوزند و ذوب بشند و در نهایت سقوط کنند. هرچند طی ۱۵ ساعتی که بنا دچار آتیش سوزی بود آتشنشانها تمام تلاش خودشون رو کردند آتیش به سایر فضاها و قسمتهای بنا سرایت نکنه اما همون ۱۵ ساعت قسمت بزرگی از کلیسا رو از بین برد.
بلافاصله پس از مهار آتش سوزی رئیس جمهور مکرون دستور داد تا قسمت آسیب دیده سریعا بازسازی بشه تا دوایی باشه بر دل درد دیده مردم فرانسه
در حین بازسازی برای مرمت دیوارها و حذف دودههای دیوارهای داخلی متخصصان از گروهی انگلیسی که قبلا کلیسای جان سنت پل رو تمیز کاری کرده بود دعوت کردن تا بیاد و این دودها رو از سطح دیوارها بر طرف کنه. این گروه هم که با روحیه اصل طلبی فرانسویها زیادی آشناییت نداشته به وسیله یه محلول لاتکسی سطوح دیوارها رو به صورتی تمیز میکنه که از روز اول ساخت هم تمیزتر میشه و دیوارهای سیاه و دوده گرفته ۹ قرنی به براقی و سفیدی میل میکنه. مردم که دیدن اه این خیلی سفید شده و اون بنای قبلی نیست دست به اعتراض زدند که این نظافت عامل تحریف ۸۵۰ ساله تاریخ این کلیساست ژنرال ژرژلین مسئول بازسازی کلیسا که دید اوضاع اصلا قشنگ نیست اعلام کرد که دیوارها انقدرها هم سفید نشده اگر ما دیدیم جایی زیادی سفید شده خودمون دستی پتینهکاری میکنیم که دیوارها مثل قبل حالت دوده گرفته شده داشته باشه!!